این روزها مترو جهنمی است!

فرارو: فلسفه وجودی مترو کاستن از میزان ترافیک خیابان های تهران و جابجایی مسافران با آرامش و امنیت است. مترو بر خلاف سایر وسیله های نقلیه عمومی دارای برنامه زمان بندی شده حرکت قطارها است که این امر به مسافران کمک می کند که وقت خود را به گونه ای تنظیم کنند که در ایستگاه های مترو زمان زیادی را منتظر از راه رسیدن قطار ها ننمایند.

متاسفانه اما وسیله ای که قرار بود مسافران را به راحتی و سر وقت به مقصد برساند اکنون تاخیر دارد، در ایستگاه ها توقف های طولانی می کند و به همین علت با ازدحام شدیدی مواجه می شود که مسافران را به شدت آزرده خاطر می کند. طی چند ماه گذشته و به خصوص با فرارسیدن فصل سرما و گرایش بیشتر مردم به استفاده از مترو اما قطارهای مترو با مسافرانی بیش از ظرفیت خود در تونل ها رفت و آمد می کنند و تاخیرهای زیادی دارند.

مشکل کار کجاست؟

 
از آن زمان که محمد باقر قالیباف به عنوان شهردار تهران زمام امور را در دست گرفت اختلاف نظرها و مشکلات زیادی با دولت پیدا کرد که این امر بیش از هرکجا در مترو خود نمایی کرد. دولت پرداخت مطالبات و بودجه مصوب مترو را پی در پی پشت گوش انداخت تا این وسیله حمل و نقل عمومی که طی چند سال گسترش خوبی پیدا کرده بود و مسافران نیز از آن رضایت کامل داشتند اکنون به مشکلی اساسی برای مسئولین شهرداری و مترو تبدیل شود.

در یک نمونه دولت با بیان اینکه مصوبه شورای شهر تهران در مورد تعیین سهم دولت در پرداخت یارانه بلیت مترو الزام‌آور نیست، از پرداخت بودجه مصوب 24 میلیارد دلاری خودداری کرده و تاکنون تنها 360 میلیون تومان آن را پرداخت کرده است.

مدیر عامل شرکت بهره برداری مترو تهران با اشاره به این مسئله می گوید: «مشكل این است كه با این تفكر، كار برای ما سخت می‌شود، چرا كه نه می‌توانیم قیمت بلیت را اضافه كنیم و نه خدماتمان را كاهش دهیم. در عین حال هیچ وقت این تصور را نكرده‌ایم كه مثلا زمان حركت قطارها را از چهار دقیقه به هشت دقیقه برسانیم.»

جعفر ربیعی در این خصوص می گوید: «در شرایطی كه هیچ راه‌حلی برای افزایش درآمد وجود ندارد، هزینه‌ها كماكان وجود دارد و ما با یك معادله چندمجهولی مواجه هستیم كه در نتیجه آن، مردم و مجموعه مترو تحت فشار قرار دارد.»

ربیعی در شرایطی سخن از خودداری دولت از پرداخت بودجه مصوب یارانه بلیط مترو می کند که او همچنین خبر از موجودی صفر برخی قطعات یدکی مترو می دهد. وی می گوید: «کمبود واگن و قطعات یدکی و عدم پرداخت به موقع یارانه مشکلات زیادی را برای مترو تهران به‌وجود آورده که منجر به افزایش تأخیرها و نارضایتی شهروندان شده است.»

مسئولین مترو ضمن اعلام خبر یک ونیم برابر شدن تاخیر قطارهای مترو اما اعلام می کنند که علیرغم تمام کمبودها تاخیر قطارها نه در سرفاصله حرکت قطارها که در طول مسیر و به علت افزایش 20 درصدی مسافران از اول مهر است. به زعم مسئولان مترو همه این مسائل و افزایش استفاده شهروندان از مترو ضرورت گسترش این وسیله را نشان می دهد که این در گرو مساعدت دولت و پرداخت بودجه های مصوب است.

وضعیت مترو اکنون به قدری بحرانی شده است که نایب رییس فراکسیون مدیریت شهری مجلس با ناخوشایند دانستن شرایط اعتباری شرکت متروی تهران می گوید: «در صورت تداوم وضعیت فعلی در حرکت قطارهای مترو اخلال ایجاد خواهد شد.»

در شرایطی که مسئولین دولتی عدم پرداخت بودجه مترو را نمی پذیرند اما محسن نریمان می گوید: «براساس گزارشی که شرکت مترو به کمیسیون های عمران و برنامه وبودحه مجلس ارائه کرده، با وجود سپری شدن 7 ماه اول سال جاری دولت حاضر نیست سهم خود را از پرداخت یارانه بلیت مترو پرداخت کند و تمام پی گیریها برای قانع کردن دولت در این زمینه بی نتیجه بوده است.» 

نریمان با انتقاد از رفتار سیاسی دولت در قبال مترو می گوید: «مردم کوچه و بازار هم این موضوع را درک کرده اند که دولت در راه توسعه مترو مانع تراشی می کند.»

در این شرایط اما نایب رئیس شورای شهر تهران خبر از قول مسئولین دولت برای حل مشکلات مترو داد و گفت: «‌وزیر كشور قول مساعد داده كه تمام حرف‌ها را یكی كند و به عبارتی مطالبات دولت و شهرداری را به صورت توافقی مطرح كند و هر چه سریعتر برای بحران مترو كاری انجام دهند.»

حسن بیادی اما گذشته از دولت از نمایندگان مجلس نیز گلایه دارد و می گوید که آنها باید دولت را در این خصوص بازخواست کنند اما تاکنون اقدامی در این زمینه انجام نداده اند.

به هر صورت اکنون مسئولین شهرداری و مترو علاوه بر کمبود بودجه به خاطر اعتراضات مردم نیز تحت فشارند اما کاری از دستشان بر نمی آید.
 
طبق اظهارات مسئولین، شهرداری تهران سهم خود از بودجه مترو را به صورت مرتب پرداخت می کند اما دولت از این مهم سر باز می زند. با این وصف مشخص است که حل مشکل مترو فقط به دستان دولت و از طریق پرداخت بودجه مصوب امکان پذیر است. 

حال باید دید که آیا دولت با انجام وظیفه خود شهروندان تهران را از شلوغی واگن ها و تاخیرهای مترو نجات می دهد یا اینکه با خودداری از این امر شهروندان و مسئولین مترو را با مشکلات تنها می گذارند.