تهران امروز: در بيمارستان كودكان سرطاني در شهر مينسك در كشور بلاروس و در بيمارستان ويلن در شرق اوكراين كه مخصوص مراقبتهاي راديولوژيكي است، دكتران متخصص هر روز شاهد بالاتر رفتن آمار سرطان و بيماريهاي خوني هستند؛ مشكلاتي كه همگي به نوعي با حادثه اتمي وحشتناك چرنوبيل در 24 سال پيش ارتباط دارند.
اما ثابت كردن اين يافتهها كه آمار مرگ و مير كودكاني كه صدها كيلومتر دورتر از تاسيسات هستهاي تعطيل شده چرنوبيل زندگي ميكردهاند، در 20 سال گذشته نزديك به 20 تا 30 درصد افزايش يافته يا بسياري از جوانان اين نواحي نيز از نارساييهاي ژنتيكي، نارسايي ارگانهاي داخلي و سرطانهاي تيروئيدي در رنج هستند؛ كاري غيرممكن است. همگي اين افراد قربانيان يكي از بزرگترين فاجعههاي راديواكتيوي جهان هستند؛ فاجعهاي كه هنوز پس از گذشت 24 سال قربانيان خود را دارد.
مركز بهداشت سازمان ملل و آژانس انرژي اتمي ادعا ميكنند كه تنها 56 نفر در نتيجه تماس مستقيم با راديواكتيو آزاد شده در چرنوبيل كشته شدهاند و احتمالا چهارهزار نفر ديگر به خاطر تبعات آن خواهند مرد. آنها همچنين گزارش كردهاند كه بعد از اين حادثه تنها چند كودك از سرطان مردهاند و باقي بيماريهاي رايج در اين نواحي كه به حادثه چرنوبيل ربط داده ميشوند، غالبا به خاطر بحرانهاي رواني و هراس از راديو اكتيوه شدن، فقر و زندگي ناسالم هستند.
اما ديگر دانشمندان مستقل كه در حال تحقيق در نواحي پرخطر روسيه، اوكراين و بلاروس هستند، با اين صحبتها قانع نشدهاند. آژانس بينالمللي تحقيقات بيماريهاي سرطاني كه يكي ديگر از آژانسهاي وابسته به سازمان ملل است، پيشبيني كرده كه 16 هزار نفر به خاطر حادثه چرنوبيل جان خود را از دست دادهاند؛ آكادمي علوم روسيه نيز تحقيقي انجام داده كه بر اساس آن تعداد قربانيان در خود روسيه 60 هزار نفر و در اوكراين و بلاروس 140 هزار نفر است. آكادمي ملي علوم بلاروس نيز تعداد كشتهشدگان اين حادثه را 93 هزار نفر اعلام كرده و 270 هزار مورد ابتلا به سرطان را نيز گزارش كرده است و از آن طرف كميسيون ملي مراقبت از بيماريهاي راديواكتيوي نيز آمار كشتهشدگان را 500 هزار نفر اعلام كرده است.
دليل اين همه تفاوت در آمارها چنان مشخص نيست اما شايد يكي از دلايل اصلي آن نبود هيچ تحقيق جامع و سازمانيافتهاي باشد؛ تحقيقي كه طي آن آمار دقيق كشتهشدگان هر كشور بعد از اين اتفاق در آن مشخص شده باشد. اين اتفاق درست در تضاد با حادثه اتمي ناكازاكي و هيروشيماست؛ جايي كه تحقيقات رسمي مشخصكننده صعود آمار انواع سرطانها و بيماريهاي مرتبط به انفجار بودند، اما در حادثه چرنوبيل، محققان نتوانستند هيچ آمار قابل اعتمادي پيدا كنند، بعد از اتفاق بلافاصله ساكنان آن نواحي خانههاي خود را تخليه كردند و با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي نيز بسياري از آمار و يافتهها گم شدند.
اين گونه بود كه بحث و مشاجره بر سر آمار بين سازمان بهداشت جهاني و آژانس انرژي اتمي بالا گرفت و سازمان ملل تصميم گرفت تنها به دادهها و آمار منتشر شده در برخي مجلات انگليسيزبان اتكا كند. چهار سال بعد، سخنگوي انرژي اتمي اعلام كرد كه آمار بهداشت جهاني درست بوده و ميشائيل رپاچولي، مدير كميته تحقيق و تفحص حادثه چرنوبيل در سازمان ملل گفت كه حتي چهار هزار كشته نيز آمار بالايي است و بيشترين مشكلات مربوط به سلامت افراد اين نواحي را نه به خود حادثه بلكه به هراس مردم از آن ربط داد اما روز گذشته ليندا واكر، از موسسه انگليسي نگهداري از كودكان چرنوبيل (كه به كودكان يتيم بلاروس و اوكراين كمك مالي ميكند) اعلام كرد كه بايد تحقيقي جدياي راجع به عوارض و تبعات پس از اين حادثه انجام بگيرد. او گفته «پدران و مادران ساكن در اين نواحي فرزنداني به دنيا ميآورند كه مشكلات و نارساييهاي ژنتيكي دارند... اما تا آن جا كه ما ميدانيم هيچ تحقيق جديي صورت نگرفته است.»