معضلی به نام قلیان در فوتبال!

خبرنگار ایسنا برای بررسی بیشتر این موضوع گفت‌وگویی را با دکتر مرتضی پدریان، آسیب شناس اجتماعی، حسین چرخابی، کارشناس فوتبال و دکتر دانشور، متخصص پزشکی ورزشی ترتیب داد که در ادامه می‌خوانید:

باید بررسی شود کشیدن قلیان ناهنجاری اجتماعی است یا خیر؟

دکتر مرتضی پدریان، آسیب شناس اجتماعی در پاسخ به این سؤال که نظرتان در خصوص قلیان کشیدن برخی بازیکنان مطرح فوتبال چیست و به نظر شما آیا نیاز است که شدیدترین برخورد با این بازیکنان شود، اظهار کرد: اول باید مشخص کنیم که کشیدن قلیان ناهنجاری است یا نه؟ اگر از طرف رسانه‌ها این امر ناهنجاری تلقی می‌شود جای بررسی دارد و این پرسش مطرح می شود که چرا ما مسایل دیگر را رها کرده‌ایم و به موضوع قلیان رو آورده‌ایم؟

وی با بیان اینکه باید از مراجع تقلید استفتا شود که این امر حرام است یا مباح یا اینکه نظری ندارند، خاطرنشان‌کرد: در برخی از ایالت‌های آمریکا، کشیدن "ماری جوانا" جرم محسوب نمی‌شود چرا که اعضای جامعه داشتند به سمت "مت"‌ها سوق پیدا می‌کردند که این ماده به مراتب بسیار مخرب تر از ماری جوانا بود. در هلند نیز کشیدن مواد مخدر آزاد است اما فقط 1.7 درصد مردم هلند مواد مخدر مصرف می‌کنند که آمار پایینی است. بیاییم از زاویه دیگر به این مورد نگاه کنیم و اینکه آیا کشیدن قلیان از نظر شرع و عرف به عنوان رفتاری ناهنجار تلقی می‌شود یا نه؟

مگر فوتبالیست نخبه است که الگو قرارش دهیم؟

این آسیب شناس اجتماعی با اشاره به اینکه چرا کشیدن قلیان یک آنالیزور و یک پزشک باید تیتر و لید اکثر رسانه‌ها شود؟ ادامه داد: کشیدن قلیان آنقدر معضل بزرگی نیست که اینگونه به آن پرداخته شده است. مگر فوتبالیست چه کسی است؟ مگر نخبه است که می‌گویند ممکن است این رفتار ملی پوشان بر بقیه مردم نیز تأثیر گذارد؟ فوتبالیست هم یک انسان است فقط دارای مهارتی است که می‌تواند با پاهایش با توپ بازی کند و گرنه این بازیکنان از نخبگان جامعه محسوب نمی‌شوند.

پدریان تصریح کرد: این بحثی که اکنون رسانه‌ها بر روی آن متمرکز شده‌اند فقط موضوع امروز نیست و از قبل بوده است. در دهه‌های 40 و 50 در روضه امام حسین نیز یکی از وسایل پذیرایی قلیان بوده است. ولی اینکه چرا سیستم رسانه‌ای امروز این بحث را به صورت بمب درآورده جای سؤال دارد. خود من نمی‌دانستم که این آنالیزور و این پزشک قلیان کشیده‌اند اما رسانه به همه اعلام کرد که این افراد این کار را انجام داده‌اند.

وی با بیان اینکه مگر سیستم قضایی قلیان کشیدن را جرم می‌داند؟ گفت: از نظر برخی افراد قلیان کشیدن ناهنجاری است، اما اکثر افراد این کار را انجام می‌دهند. ما تکلیفمان با خودمان هم مشخص نیست. از نظر قانونی و شرعی این امر حرام نیست و در جامعه ما نیز عمومیت دارد، همانطور که در کافه‌ها قلیان هم عرضه می‌شود.

کشیدن قلیان نباید یک جرم بزرگ جلوه داده شود

این آسیب شناس اجتماعی افزود: ما چه حقی داریم که بخواهیم قانون وضع کنیم و تمایلات شخصیمان را در برخی مباحث مطرح کنیم. این صحبت‌های من به معنای خوب بودن قلیان نیست. قلیان یک واقعیت در جامعه ماست و این قانون و مراجع هستند که مشخص می‌کنند حرام و حلال بودن آن را. معتقد هستم رفتاری اجتماعی است و از لحاظ شرعی و قانونی منعی ندارد، پس این همه بزرگ کردن و لید خبری شدن این قضیه نوعی انحراف افکار عمومی است.

پدریان با بیان اینکه بازیکن برای حفظ سلامت خودش و اینکه بتواند در ورزش حرفه‌ای موفق شود باید به یک سری اصول پایبند باشد، ادامه داد: ما حواسمان باشد که این امر به تیم بستگی دارد، نه جامعه. اگر به طور مثال من بخواهم درس بخوانم، این درس خواندن من با تفریح، خوابیدن و تلویزیون دیدن منافات دارد. درست است که تفریح، خوابیدن و تلویزیون دیدن در تضاد با درس خواندن است، اما نه تفریح و نه خوابیدن برای بقیه اعضای جامعه منعی ندارد. این غلط است که من بخواهم شرایط خاصی را که ممکن است فقط به یک نفر کشتی‌گیر یا فوتبالیست ربط داشته باشد، به جامعه عمومیت دهیم.

وی با بیان اینکه اگر یک بازیکن می‌خواهد خوب بدود باید ریه‌های سالمی داشته باشد، عنوان‌کرد: سیگار، قلیان و انواع مواد مخدر باعث می‌شود که سیستم فیزیکی فرد ورزشکار خراب شود ولی باز هم اشاره می‌کنم این امر به تیمی بستگی دارد که بازیکن در آن حضور دارد و به سطح جامعه کشیدن این مشکل کاری بیهوده و غلط است.

قلیان کشیدن بازیکنان نباید رسانه‌ای شود

پدریان در پاسخ به این سؤال که آیا رسانه‌ای شدن کشیدن قلیان بازیکنان فوتبال نوعی الگو دادن به جامعه است یا خیر؟ گفت: بازیکنان در سطح بالایی از جامعه قرار ندارند که الگوی افراد قرار گیرند، اما اینکه گفته‌ می‌شود بازیکنان ما قلیان می‌کشند و در رسانه‌ها بازتاب می‌یابد کار صحیحی نیست. باید در ساختار تیم جا بیفتد که استعمال هر چیز مضری برای بازیکنان ممنوع است و این مربیان و مدیران باشگاه‌ها هستند که باید به بازیکنانشان بگویند این رفتارها غلط است.

این آسیب شناس اجتماعی در پاسخ به این موضوع که در برخی مواقع صحبت از برخی بازیکنان می‌شود که در گذشته حاشیه زیادی داشتند و از فوتبال خیلی زود کنار رفتند و اینکه ممکن است برخی فوتبالیست‌ها به سرنوشت این فوتبالیست‌ها دچار شوند، ادامه داد: این بازیکنان به خطا رفته، یکی از اعضای همین جامعه و یک انسان هستند. مگر ما در سیاستمداران، کشتی‌گیران و نویسندگان افراد خلافکار نداریم؟ مگر برخی از ورزشکاران دست به خودکشی نمی‌زنند؟ تمام این افراد بخشی از اعضای یک جامعه هستند. به نظر من قلیان برای سلامتی زیان آور است و باعث گرایش به سایر ناهنجاری‌ها می‌شود.

پیراهن باشگاه برای بازیکنان قدیمی حکم کفن را داشت

حسین چرخانی، کارشناس فوتبال نیز در این خصوص با بیان اینکه در گذشته یک بازیکن ساخته و پرداخته باشگاه‌ بود، خاطرنشان‌کرد: یک بازیکن از نوجوانی شروع به بازی می‌کرد و تا بزرگسالی در تیمش می‌ماند و حتی پیراهن باشگاهش را مثل کفن خود می‌دانست و با همین پیراهن از باشگاه خداحافظی می‌کرد. ما از آن فرهنگ بودیم و حتی مدیران و مربیان باشگاه‌هایی مثل تیم دارایی و شاهین با فرهنگ و از ورزشکاران قدیمی بودند، اصلاً این مسائل باب نبود و از همان کودکی به صورتی تربیت شدند که با دود آشنا نبودند.

این کارشناس فوتبال تصریح‌کرد: ممکن است بازیکن و یا مربی‌ وجود داشته باشد که قلیان و سیگار می‌کشد. این مسئله به هیچ وجه تأیید نمی‌شود ولی این مربیان هستند که باید در باشگاه‌ها آموزش دهند که نیکوتین و سیگار مجاری تنفسی را که مهمترین اصل برای دویدن در فوتبال است را مسدود می‌کند.

با پول بیت المال، قلیان کشیدن قباحت دارد!

وی ادامه داد: من همیشه این مثال را برای بازیکنان خود می‌زنم. اوایل زمستان، زمانی که لوله‌های بخاری‌ را به بخاری نصب می‌کنیم، آخر زمستان وقتی لوله‌ها را برمی‌داریم، درون لوله‌ها پر از دوده سیاه شده و سیگار و قلیان نیز دقیقاً با مجاری تنفسی همین کار را می‌کند، اما اگر فردی در خانه خودش این کار را انجام دهد به خودش بستگی دارد، اما اینکه بازیکنی با پول بیت المال و لباس تیم ملی این کار را انجام دهد واقعا قباحت دارد.

چرخابی با بیان اینکه نباید قلیان کشیدن را به تمام فوتبالی‌ها تسری دهیم، افزود: تمام بچه‌های زیر 22 سال تیم ملی چنین مشکلی را نداشتند و فقط حدود 4 نفر این کار را انجام دادند ولی باید با کسانی که این کار را انجام می‌دهند برخورد جدی شود که چرا با لباس و هزینه ملی قلیان کشیده‌اند. برای من جالب است که خود علی دایی که همیشه به عنوان الگو مطرح است، حتی زمانی که در آلمان بود گفت من هیچگاه آسمان آلمان را در ساعت 10 شب ندیدم، اما خود دایی برخی از بازیکنانش را منع نمی‌کند که تا ساعت یک نصف شب بیدار نمانند. البته این امر شامل تمام تیم‌ها می‌شود.

بازیکنان ایران اصول حرفه‌ای را رعایت نمی‌کنند

وی ادامه داد: بسیاری از بازیکنان هم در برنامه نود و هم شبکه‌های دیگر تلویزیونی تا ساعت‌ها بعد از نیمه شب نیز بیدار و مشغول مصاحبه کردن هستند و انگار نه انگار که این بازیکن فردا باید تمرین کند. البته فوتبال ما اصلاً حرفه‌ای نیست و به جای اینکه بازیکنان از ساعت 8 صبح تا 8 شب در اختیار باشگاه باشند، تا ساعت‌ها بعد از نیمه شب بیدار هستند و اصول حرفه‌ای را رعایت نمی‌کنند.

شاید نیکوتین در لیست داروهای دوپینگی قرار گیرد

در ادامه دکتر پویا دانشور، متخصص پزشکی ورزشی نیز درباره تأثیرات قلیان و نیکوتین بر سلامتی ورزشکاران گفت: امسال قرار است تعیین شود که آیا نیکوتین در لیست داروهای دوپینگ قرار می‌گیرد یا نه. اگر غلظت آن از حدی بالاتر رود، دوپینگ محسوب می‌شود؛ قرار است مشخص شود که نیکوتین را با چه غلظتی در فهرست داروهای دوپینگ قرار دهند.

کشیدن قلیان از کشیدن سیگار مضرتر است

این متخصص پزشکی ورزشی با بیان اینکه نیکوتین جز مواردی است که می‌تواند سبب تحریک برخی فعالیت‌ها شود، افزود: مطالعات علمی نشان داده که تفاوتی بین آثار سو قلیان و سیگار وجود ندارد و حتی در قلیان آثار زیانبارتری نیز وجود دارد و حتی آب در تنگ قلیان نیز نه تنها باعث تصفیه نمی‌شود بلکه رسیدن مواد سمی را که بیش از 4000 نوع است، تشدید می‌کند و تنباکوی مصرفی نیز افزودنی دارد که به لیست مواد سمی مضر دخانیات اضافه شده است.