بحران انرژی در زمستان گذشته و زمستان سال 2006 که شهرهایی در آلمان را نیز با کاهش شدید فشار مواجه کرد،آلمانی‌ها را به فکر انعقاد قرارداد تازه‌ خط لوله انحصاری انداخت تا از این طریق خود را از مناقشات احتمالی میان مسکو و دیگر کشورهای شرق اروپا دور کنند.

وطن امروز: آلمان و روسیه به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی همواره در طول تاریخ با در نظر داشتن منافع یکدیگر تلاش کرده‌اند تا بر بحران‌های موجود در سطح جهانی فائق آیند. در این باره آلمان به‌عنوان یکی از خریداران گاز روسیه برای پایان دادن به نگرانی‌های خود برای افت فشار و قطعی زمستانی که به خاطر اختلافات میان مسکو و کی‌یف پدید می‌آید از مسکو خواسته بود تدبیری را در این باره بیندیشد.

در این باره روسیه و آلمان طرح آژانس انرژی دوجانبه‌ای را برای امنیت و صحت انتقال انرژی مطرح کرده‌اند که در سفر مدودف به مونیخ این آژانس با امضای سندهای مرتبط توسط رئیس‌جمهور روسیه و آنگلا مرکل تاسیس خود را به شکل رسمی جشن گرفت. این نخستین گام مسکو و برلین برای تقویت همکاری‌های انرژی پس از امضای قرارداد ساخت خط لوله جریان شمالی است. خط لوله جریان شمالی که گاز را از آب‌های فنلاند به آلمان منتقل می‌کند با اعتراضاتی از سوی طرف فنلاندی مواجه بود اما با اطمینان‌های زیست‌محیطی، هلسینکی نیز با اجرای آن موافقت کرد.

دیدار رهبران روسیه و آلمان در مونیخ دستاوردهای بسیاری را به دنبال داشت که یکی از اصلی‌ترین آنها را می‌توان قرارداد همکاری‌های فنی و اقتصادی دانست. همکاری میان شرکت‌های زیمنس و راه‌آهن روسیه برای ساخت نسل جدیدی از لکوموتیو و تاسیس رشته مدیریت پیشرفته در دانشگاه ایالتی سنت پترزبورگ را می‌توان به‌عنوان دیگر قراردادهای همکاری میان روسیه و آلمان دانست. آینده «اپل» که توسط یک بانک روسی خریداری شده است نیز یکی از دغدغه‌های اصلی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در دیدار با مدودف بود که در این مذاکرات به آن پرداخته شد. مدودف نیز این اطمینان را به رهبران آلمان داد که آینده اپل و کارگران آن با مدیریت روسی بسیار روشن خواهد بود. اپل بخش اروپایی جنرال موتورز است که توسط قطعه‌ساز «مگنا»ی کانادا و یک بانک روسیه ماه گذشته میلادی خریداری شده است.

اما مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش گفت‌وگو‌ها میان رهبران روسیه و آلمان مساله انرژی و انتقال آن بود. بحث ساخت خط لوله نابوکو که با مشارکت غرب در شرف وقوع است نگرانی‌هایی را در کرملین نسبت به مختل شدن انحصار صادرات انرژی ایجاد کرده است. نابوکو که گاز خزر را از طریق ترکیه به بلغارستان، رومانی و مجارستان و در نهایت به اتریش منتقل می‌کند، قرار است سال 2013 عملیاتی شود که از این طریق طرح جریان جنوبی روسیه عملا از رده خارج خواهد شد.

به همین جهت روس‌ها علاقه‌مندند تا با راه‌اندازی خط لوله جریان شمالی تا سال 2011 نشان دهند که کماکان به‌عنوان بزرگ‌ترین دارنده گاز در جهان ارزان‌ترین و اصولی‌ترین راه‌های انتقال نیز از آن آنهاست.

جریان شمالی قرار است در آغاز با انتقال سالانه 55میلیارد متر مکعب با خطوط لوله دومنظوره انرژی را به آلمان و از آن طریق به تمام اتحادیه اروپا منتقل کند. نابوکو به‌عنوان طرحی که آمریکا‌یی‌ها از آن حمایت می‌کنند همواره تلاش کرده است به انحصار روسیه در مساله انتقال انرژی به اروپا پایان دهد و از این راه نفوذ و قدرت مسکو را بر کشورهای شرق اروپا از جمله اوکراین، بلاروس و گرجستان تلطیف بخشد.

دستاورد دیگر دیدار مدودف از آلمان توافقنامه اقتصادی 500 میلیون دلاری و گسترش همکاری سیاسی میان برلین و مسکو بود که با طرح مساله خط لوله جریان شمالی عملا اوکراین از مسیر انتقال گاز به اروپا حذف خواهد شد و به حاشیه رانده می‌شود. خطوط انتقال انرژی به اروپا در سال‌های اخیر به‌ یکی از دغدغه‌های اصلی کشورهای قاره سبز مبدل شده است.

جریان شمالی به‌عنوان پروژه‌ای کاملا روسی- آلمانی، انرژی را از طریق دریای بالتیک به آلمان منتقل می‌کند و از این مسیر انرژی وارد شبکه مرکزی انرژی اروپا می‌شود. قرارداد ساخت و راه‌اندازی این خط لوله اعتراض برخی کشورهای اروپای شرقی را به همراه داشته و لخ کاچینسکی، رئیس‌جمهور لهستان در تعبیری قابل توجه جریان شمالی را به پیمان عدم تجاوز میان رایش سوم و استالین، رهبران آلمان نازی و شوروی سرخ تشبیه کرد. دیدار دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور جوان روسیه از مونیخ را می‌توان به‌عنوان دومین سفر رسمی وی به آلمان طی دو سال حضورش در کرملین دانست.

آلمان و روسیه همواره در سال‌های بعد از فروپاشی شوروی به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی مطرح بوده‌اند و در مسائل سیاسی نیز مواضع برلین و مسکو به‌طور‌ قابل توجهی در راستای یکدیگر قرار داشته است. دوستی ولادیمیر پوتین و گرهارد شرودر، صدر اعظم سابق آلمان در نهایت منجر به حضور شرودر در گازپروم، غول انرژی روسیه و اروپا شد. سرمایه‌گذاری شرکت‌های آلمانی در بخش‌های چوب و صنایع فلزات روسیه نیز مزید بر علت شده است تا آلمان‌ و روسیه به‌عنوان شرکای تراز اول سیاسی و اقتصادی همواره به حساسیت‌های یکدیگر در عرصه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی توجه ویژه‌ای داشته باشند.

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه